اوان در سینماهای ایران تاوان محصول مشترک
محسن صرافی، تهیه‌کننده سینما:
فیلم اکشن تاوان محصول مشترک ایران و فنلاند در راه سینما
پس از اکران در ایران، نسخه آمریکایی «تاوان» ساخته می‌شود
به گزارش خبرنگار ایلنا، فیلم سینمایی «تاوان» محصول مشترک ایران و فنلاند به کارگردانی رامین سهراب و تهیه‌کنندگی محسن صرافی و رامین سهراب به تازگی در سینماهای کشور اکران شده است.
این فیلم سینمایی اولین تجربه سهراب در سینمای ایران به حساب می‌آید که برای اولین بار در چهلمین جشنواره فیلم فجر با عنوان «لایه‌های دروغ» به نمایش درآمد و با نظرات ضد و نقیض بسیار روبرو شد.
حال پس از گذشت بیش از دو سال از اولین نمایش این فیلم سینمایی در ایران، به بهانه اکران عمومی «تاوان» گفتگویی با محسن صرافی داشتیم که در ادامه مشروح این گفتگو را از نظر می‌گذرانید:
فیلم‌های اکشن بسیار کمی در سینمای ایران ساخته می‌شوند و به همین دلیل ساخت فیلم اکشن با ریسک بالایی همراه است. چه جذابیتی در «تاوان» بود که شما را برای تهیه این اثر مجاب کرد؟
واقعیت این است آنچه که انگیزه ساخت «تاوان» شد، فیلم‌هایی بود که رامین سهراب پیش از این در خارج از ایران کار کرده بود و از آنجا که سینمای اکشن نیز برای من سینمای جذابی است تصمیم گرفتیم فیلمی اکشن برای نوجوانان و جوانان تهیه کنیم و با این فیلم به نوعی حیات این ژانر در ایران را حفظ کنیم.
ساخت فیلم اکشن بیش از هر فیلم دیگری ریسک و هزینه دارد و از آنجا که «تاوان» در ایران و فنلاند ساخته شده هزینه تولید آن به مراتب بالاتر از دیگر فیلم‌های هم‌دوره خود است. طبیعتاً در سیلاب فیلم‌های کمدی فقط با هزینه شخصی امکانپذیر بود که این فیلم را بسازیم چون این ژانر علاقه‌مندانی دارد و علاقه‌مندان به این ژانر فرصت پیدا نکرده‌اند که بتوانند خودشان را ابراز کنند. ظرفیت اکشن در سینمای ایران بسیار بالاست اما با تأسف فراوان ما به فیلم‌های کمدی دچار شده‌ایم و می‌دانم سینماگران بسیاری هستند که می‌خواستند فیلم‌های اکشن کار کنند ولی به دلیل اینکه ساخت فیلم اکشن نیازمند سرمایه بالایی است از ساخت آن منصرف شده‌اند.
با توجه به مصائبی در تولید و اکران این فیلم تجربه کردید، آیا باز هم به سراغ ژانر اکشن می‌روید؟
قطعاً با ساخت یک فیلم و روند سختی که این فیلم طی کرد از ساخت اثر اکشن منصرف نشده‌ام و همین الآن هم مشغول کار بر فیلمنامه‌ای اکشن هستیم.
برای ساخت فیلم اکشن باید ظرفیت‌های موجود در ایران را بشناسیم، سلیقه مخاطبان را باید در نظر داشته باشیم و لازم است کارگردان اثر در جامعه ایران تنفس کند و نبض تماشاگر را در دست داشته باشد و حتماً از بازیگرانی استفاده کند که مورد توجه مخاطب ایرانی باشد.
فیلم تازه‌ای که برای ساخت در نظر دارید، در چه مرحله‌ای است؟
این فیلم هم با کارگردانی رامین سهراب ساخته می‌شود و فیلمنامه آن در خارج از کشور در حال نگارش است. هنوز تصمیم نگرفتیم که این فیلم در ایران ساخته شود ولی از آنجا که رامین سهراب عاشق ایران است و ما هم علاقه داریم برای مخاطب ایرانی فیلم بسازیم در تلاش هستیم تا فیلمنامه این اثر را بومی کنیم و سعی داریم به شکلی دراماتورژی این اثر را انجام دهیم که ساخت آن در ایران امکانپذیر باشد.
رامین سهراب به تازگی پیشنهادی برای بازسازی «تاوان» در کشور آمریکا دارد که احتمالاً نسخه آمریکایی این فیلم را به زودی خواهد ساخت چراکه فیلمنامه اصلی «تاوان» تفاوت بسیاری با نسخه اکران شده آن دارد و روابط علت و معلولی و مسیر پیش‌روی قصه کاملاً منطقی و دقیق طراحی شده بود ولی متأسفانه فیلمنامه اولی این اثر را نپذیرفتند و از همان ابتدا اجازه ندادند این فیلم بر اساس الگوی درست فیلم‌های اکشن قصه خود را روایت کند. البته باید بگویم که این موانع مربوط به وزارت ارشاد نمی‌شد و ارگان‌های دیگری بودند که اجازه ندادند این فیلم مسیر درست فیلم‌های اکشن در همه جای دنیا را طی کند.
با توجه به تجربه‌ای که در ساخت و اکران «تاوان» داشتید، چه آینده‌ای برای سینمای اکشن در ایران پیش‌بینی می‌کنید؟
به نظر من سینمای اکشن در ایران به هیچ‌وجه نمی‌تواند به درستی شکل بگیرد چراکه در فیلم‌های اکشن همیشه باید یک پاشنه آشیل طراحی کرد تا قهرمان قصه را وارد چالش کند و او معضلات را از بین ببرد. اگر در دهه ۶۰ و ۷۰ فیلم‌های اکشن خوبی با بازی جمشید هاشم‌پور داشتیم به این دلیل بود که در این فیلم‌ها شاهد پلیس خرابکار هم بودیم اما امروز اصلاً اجازه نمی‌دهند که شما قصه‌ای بنویسید که در آن یک شخصیت پلیس خرابکار یا منفی وجود داشته باشد و همین وضعیت باعث می‌شود که ما نتوانیم روایتمان را بر اساس الگوی فیلم‌های اکشن در دنیا پیش ببریم و مجبور هستیم قصه‌های دیگری طراحی کنیم که بعضاً به دلیل بسته بودن دست نویسنده یا قصه‌ها تکراری می‌شوند یا قابل پیش‌بینی هستند.
اگر در سینمای هالیوود شاهد رونق سینمای اکشن هستیم و فیلم‌های خوبی در این ژانر ساخته می‌شود به این دلیل است که در فیلم‌هایشان اجازه دارند شخصیت‌های پلیسی طراحی کنند که سر خود عمل می‌کنند و همین رفتار پلیس قصه‌های بسیاری را شکل می‌دهد اما در کشور ما این اجازه وجود ندارد.
چرا عنوان فیلم را از «لایه‌های دروغ» به «تاوان» تغییر دادید؟
عنوان «لایه‌های دروغ» ترجمه‌ای از عنوان خارجی این اثر است. به نظر من در یک فیلم باید برای همه چیز یک منطق وجود داشته باشد و من فکر می‌کنم منطق اسم‌گذاری فیلم هم باید بر اساس داستان آن باشد.
در فیلم با وجود عنوانی که داشت هیچ دروغی نداشتیم و این عنوان مربوط به نسخه اولیه قصه این فیلم می‌شد و چون در برندینگ بین‌المللی نباید عنوان فیلم تغییر کند و ما هم برای پخش فیلم در جشنواره کن در قالب پلتفرم فرانتیرز این فیلم را پخش کردیم دیگر امکان تغییر عنوان را نداشتیم اما من معتقد بودم که عنوان فارسی «لایه‌های دروغ» برای فیلم مناسب نیست و فکر می‌کنم «تاوان» عنوان منطقی‌تری است.
آیا از شرایط اکران رضایت دارید؟
به هیچ‌وجه رضایت ندارم، اصلاً اکرانی به معنای دقیق وجود ندارد و فقط شبیه به رفع تکلیف است که من آن را یک شوخی نامناسب با فیلمساز و تهیه‌کننده می‌دانم.
الآن هزینه تبلیغات به قدری بالا است که فقط برای سه روز اول اکران ما یک میلیارد تومان هزینه کردیم ولی با وجود این تبلیغات سانس‌های ظهر و دیگر زمان‌های نامناسب اجازه نمی‌دهد که «تاوان» امکان فروش داشته باشد.
من سینمادار را درک می‌کنم و می‌دانم که به دلیل تحریم‌ها ادوات و ملزومات پخش سخت تهیه می‌شوند و هزینه نمایش فیلم بسیار بالا است ولی باید برای فیلم‌هایی چون «تاوان» هم چند سانس خوب در نظر بگیرند تا این فیلم‌ها هم امکان دیده شدن داشته باشند. متأسفانه نه تنها سانس‌های مناسبی به این فیلم نمی‌دهند بلکه پوستر «تاوان» را هم در معرض دید قرار نمی‌دهند و حتی هنوز اجازه استفاده از استرابردهای سطح شهر هم به من داده نشده است و با وجود هزینه یک میلیارد تومانی برای تبلیغات هیچ شرایط خوبی فراهم نشده است و کارشکنی‌هایی که وجود دارد امکان دیده شدن فیلم‌هایی اینچنین را نمی‌دهد.
البته این یک اتفاق درون خانوادگی است و اختلافات درون خانواده است که این شرایط را فراهم کرده اما من ترجیح می‌دهم با توجه به اینکه «تاوان» اولین تجربه سینمایی من است وارد این دعوا نشوم و حرف بیشتری نزنم. به هر حال صاحب اصلی هر فیلم تماشاگران آن هستند و معتقدم که این فیلم به محض ورود به پلتفرم‌ها بیشتر دیده می‌شود.
جمع اوری : محمد شرافت
